آنچه باید درمورد بیمه بدنه بدانیم

بیمه بدنه خودرو

«بیمه‌گر در چارچوب مقررات مصوب شورای‌عالی بیمه تعهد می‌کند خسارت‌های وارده به وسیله نقلیه بیمه شده ناشی از حوادث مختلف را مانند سرقت، آتش‌سوزی، انفجار، تصادف، سقوط، واژگونی و به‌طور کلی برخورد اتومبیل به هر جسم ثابت یا متحرک یا برخورد جسم دیگری با اتومبیل بیمه شده جبران کند.»

این تعریف کلی بیمه بدنه اتومبیل است؛ اما شرکت‌های بیمه در موارد زیر، بدنه را بیمه نمی‌کند.

خسارت اتومبیل به‌علت جنگ
شورش، اعتصاب یا تهاجم
خسارت مستقیم و غیرمستقیم اتومبیل به‌علت انفجار
خسارت عمدی بیمه‌گذار ذی‌نفع یا راننده به اتومبیل
خسارت اتومبیل حین گریز از تعقیب مقامات انتظامی، مگر اینکه گریزنده، متصرف غیرقانونی اتومبیل باشد
خسارت اتومبیل را در حادثه‌ای که طبق گزارش مقامات ذی‌صلاح، به‌علت مصرف مشروبات الکلی و استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان توسط راننده پدید آمده باشد

دو عامل تعیین‌کننده حق بیمه

در عین حال دو عامل تعیین‌کننده حق بیمه در «بیمه بدنه» عبارت‌اند از: «ارزش اتومبیل» و «نرخ حق بیمه». ارزش اتومبیل را خریدار بیمه اعلام می‌کند و نرخ حق بیمه انواع اتومبیل در «آیین‌نامه تعرفه بیمه بدنه اتومبیل» تعیین شده است. پس از آزادسازی و حذف این تعرفه، بیمه‌گران براساس نرخ‌های مقایسه‌ای آن را تعیین می‌کنند. هرچند انگیزه اصلی بیمه‌گذاران از خرید بیمه بدنه اتومبیل، جبران خسارات است، اما دارندگان اتومبیل باید بدانند بیمه‌نامه بدنه باید متناسب با ارزش آن باشد و با توجه به افزایش قیمت خودرو در بازار نسبت به افزایش سرمایه بیمه شده اقدام کنند، زیرا یک اصل بیمه‌ای متذکر می‌شود: «اگر ارزش بیمه شده اتومبیل کمتر از ارزش واقعی آن در روز وقوع حادثه باشد، خسارت وارده برمبنای نسبت این دو ارزش به یکدیگر یا بر مبنای «قاعده نسبی مبلغ بیمه» محاسبه و پرداخت می‌شود. برای جبران خسارت قطعات طبق ارزش واقعی آنان باید در زمان پرداخت حق بیمه این موضوع را در نظر گرفت. همچنین این خسارت برای یک بار پرداخت می‌شود و بیمه‌گذار موظف است پس از دریافت خسارت خرید قطعه زیان‌دیده به بیمه‌گر مراجعه و مازاد حق بیمه را برای خسارت بعدی پرداخت کند.

تخفیف بیمه بدنه

یکی از مزایای بیمه بدنه در مقایسه با دیگر انواع بیمه اموال این است که در موارد بیشتری امکان تخفیف در حق بیمه وجود دارد. برای مثال، یکی از این موارد تخفیف به خاطر نداشتن خسارت است. این تخفیف برای سال اول ۲۵، سال دوم ۳۵، سال سوم ۴۵ و سال چهارم به بعد ۶۰ درصد است. درعین حال سهم بیمه‌گذار در جبران خسارت برای بار اول ۱۰، بار دوم ۲۰ و بار سوم ۳۰ درصد است که در تصادف چهارم، بیمه‌نامه باطل خواهد شد.

انتقال بیمه‌نامه

«آیا بیمه‌نامه بدنه قابلیت انتقال دارد؟» این پرسش بسیاری از دارندگان خودرو است، به ویژه افرادی که با احتیاط بیشتری رانندگی می‌کنند، زیرا بیمه بدنه براساس نحوه رانندگی دارنده خودرو صادر می‌شود و قابلیت انتقال به راننده دیگر را ندارد. در واقع فروشنده خودرو می‌تواند بیمه‌نامه بدنه خود را با تمامی تخفیفاتی که دارد به خودرو تازه‌ای که می‌خرد، منتقل کند و خریدار جدید خودرو فروخته‌شده باید بیمه‌نامه بدنه را از اول برای خود خریداری کند. همچنین اگر بیمه‌گذار پس از فروش اتومبیل خود مایل به انتقال بیمه‌نامه بدنه آن به اتومبیل جدید باشد، در این صورت، شرکت بیمه پس از کم کردن حق بیمه بدنه اتومبیل اول بابت مدت بیمه منقضی شده، مبلغ باقیمانده را از حق بیمه محاسبه شده برای اتومبیل دوم کسر خواهد کرد. در حالت دیگر اگر او خواستار فسخ بیمه‌نامه بدنه اتومبیل اول شود، مبلغ باقیمانده بابت بقیه مدت در بیمه‌نامه را دریافت می‌کند. در این حالت، شرکت بیمه حق بیمه بابت مدت بیمه منقضی شده را با نرخ حق بیمه در بیمه کوتاه‌مدت محاسبه خواهد کرد. توجه داشته باشید که این نقل و انتقال باید ظرف ۲۴ ساعت پس از فروش خودرو صورت گیرد. این درحالی است که نوع استفاده اتومبیل برتعیین حق بیمه بدنه تاثیر دارد، به طوری که اتومبیل سواری کرایه و تاکسی تا میزان ۱۵۰ درصد و اتومبیل مخصوص آژانس، آموزش رانندگی و کرایه خطی به میزان ۱۰۰درصد بیش از اتومبیل سواری مشابه که استفاده شخصی دارد، حق بیمه می‌پردازند.

نکته آخر

در پی توافق پلیس راهنمایی و رانندگی و بیمه مرکزی، سقف پرداخت خسارت تصادفات بدون کروکی در بیمه شخص ثالث به بیش از ۳ میلیون تومان رسیده است، اما این سقف در بیمه بدنه حدود یک سوم این میزان است. بنابراین مقصر حادثه پس از پرداخت خسارت به شخص زیان‌دیده، نمی‌تواند بدون کروکی تا کل خسارت وارده به اتومبیل خود اقدام کند و می‌بایست کروکی داشته باشد. این موضوعی است که بسیاری از افراد نمی‌دانند و پس از مراجعه به بیمه‌گر خود، متوجه می‌شوند. هرچند تصمیم پرداخت خسارت بدون کروکی به منظور تسهیل کارها و جلوگیری از ایجاد ترافیک گرفته شد، اما دارندگان بیمه بدنه بدون کروکی تصادف نمی‌توانند تا سقف تعهد بیمه‌نامه خود از شرکت بیمه خسارت بگیرند.