Tag Archive for: بیمه آتش‌سوزی

کشور ما جزو کشورهای زلزله‌خیز است، منتها بعد از هر زلزله بحث‌هایی مطرح می‌شود، تبلیغاتی به راه می‌افتد و بعد خاموش می‌شود. مشکل کجاست؟ بحث بعدی این است که بیمه‌گذار نباید به سازه نگاه کند، چون گاهی بازاریابان بعد از زلزله سراغ جاهایی رفته‌اند که کمتر آسیب دیده تا فورا کسب درآمد کنند. بنابراین بناهایی را بیمه کرده‌اند که کلا محکوم به نابودی است. وقتی چنین جاهایی را بیمه کنیم، دیگر طرف فکر نوسازی یا ایمن سازی نخواهد بود. واقعا چه باید کرد؟
واکنش‌های احساسی نسبت به جریان‌های مختلف ازجمله بلایای طبیعی را از همان اول حدس زد. بخشی از این واکنش ها طبیعی است و همه جای دنیا هم هست. حالا در ایران به‌جهت تفاوت‌های فرهنگی ممکن است متفاوت باشد. اما تفاوت کشورهای پیشرفته، صاحب صنعت و به‌خصوص صنعت بیمه با کشورهای دیگر در این نکته است که قبل از بروز چنین اتفاقاتی، تدارک دیده‌اند، تصمیم گرفته‌اند، فکر کرده‌اند و برای برخورد با آن آماده هستند. هرچند همیشه هم به این شکل نبوده است و گاهی در کشورهای پیشرفته هم آشفتگی را دیده‌ایم. این بحث نباید در مورد زلزله که زیرشاخه بیمه آتش سوزی تعریف می شود، پررنگ شود. البته کسی که در زلزله آسیب دیده و خسارت‌های مالی و جانی به او وارد شده، بعد از چنین اتفاقی فورا به فکر بیمه و جبران خسارت می‌افتد، اما می‌خواهم بگویم جبران خسارت در بیمه بخشی از اهمیت توجه به این صنعت است درحالی که اگر همه به آن توجه کنند می‌تواند باعث ترمیم حفره‌های نظارتی در کشورمان نیز باشد.

همان طور که می‌فرمایید این که مردم به بیمه فقط به شکل جبران خسارت نگاه کنند، یک بحث است اما فاجعه وقتی است که دولتمردان هم این قضیه را به همین شکل می‌بینند. درحالی که بیمه زلزله اگر جا بیفتد، می‌تواند به زیرساخت‌های نظارتی و مدیریتی هم در این زمینه کمک کند یعنی موقع ساخت ساختمان، وقتی ساختمان بیمه شود، بیمه‌گذار برای این که خسارت‌ها را کم کند، حداقل نظارت را بیشتر می‌کند. این که کجا ساخته‌ام، چگونه ساخته‌ام و با چه مصالحی؟
متاسفانه بین مدیران و مسئولان هم شناخت کافی درباره جایگاه بیمه زلزله وجود ندارد. در این روزها شاهد گفت‌وگوهای مختلف درباره مسکن مهر و فقدان نظارت‌های لازم در ساخت و ایمن‌سازی بعضی بناها هستیم. اگر شناخت دقیقی نسبت به بیمه وجود داشته باشد، می‌بینیم، می‌توان حفره های نظارتی را هم توسط آن ترمیم کرد. اگر شناخت درست اول در بعضی از مسئولان و بعد مردم درباره بیمه‌های آتش‌سوزی و زیرشاخه آن، بیمه زلزله به‌وجود بیاید، خواهند دید که می‌تواند در بهینه‌سازی و ایمن‌سازی هم مفید باشد.

در کشورهای پیشرفته چقدر تفاوت وجود دارد؟
آگاهی درباره بیمه زلزله مهم است. این آگاهی داده شده و افکار عمومی فقط به شکل جبران خسارت به آن نگاه نمی‌کند، چون می داند که شرکت بیمه، قبل از بیمه کردن مکان مورد نظر، درباره شرایط ایمنی آن هم تحقیقات لازم را انجام داده است. برای همین مردم هم قبل از این که خانه ای را تحویل بگیرند، به ایمن بودن آن توجه می کنند، معمار می داند که اگر ایمن سازی نکند، شرکت های بیمه آن را بیمه نخواهند کرد یا قیمت بیشتری از مشتری طلب می کنند و به این ترتیب همه چیز دست به دست هم می‌دهد تا مردم به‌سمت بهینه‌سازی بروند. یعنی فرد قبل از این که بیمه کند، می‌داند باید محل سکونت او شرایط لازم را داشته باشد، والا با مشکل مواجه خواهد شد. اینجاست که شما به اهمیت موضوع پی می‌برید.

در مواردی که اشاره کردید، شرکت‌های بیمه چه مقداری برای بیمه زلزله یا آتش‌سوزی در نظر می‌گیرند؟
حق بیمه حدود ١٠ درصد هزینه ایمن سازی است؛ یعنی اگر هزینه ایمن‌سازی یک ساختمان مثلا ٢٠ میلیون تومان باشد، بیمه‌ای که برای یک سال در نظر می‌گیرند، ٢ میلیون تومان است.

درواقع مالک بنابر این که ساختمانش چقدر آسیب‌پذیر است، ملزم به پرداخت حق بیمه است.

قیمت ها الان به چه شکل است؟ آیا واقع گرایانه است یا صرفا برای جذب افکار عمومی است؟
باز هم تأکید می‌شود اگر همه چیز سر جای خودش باشد قبل از این که مالک اقدام به ساخت کند، توجه می‌کند که از کارشناس مشورت بگیرد تا ساختمان را در چنین مکان‌های پرخطری بنا نکند؛ چرا که در زمان بیمه باید پول بیشتری هزینه کند. بنابراین شما دیگر شاهد ساخت وساز بی رویه و بدون حساب و کتاب در مناطقی نخواهید بود که احتمال آسیب آنها بالاست.

به شکل اصولی و صحیح اگر بخواهیم به این ماجرا نگاه کنیم، کارشناس بیمه چطور باید تحلیل کند تا به قیمت واقعی برسد؟
باید به چند مورد توجه ویژه داشته باشد؛ اول این که ساختمان یا بنای مورد نظر در چه جایی ساخته شده است. به لحاظ شرایط جغرافیایی چه جایگاهی دارد و آیا منطقه، آسیب‌پذیر است یا نه. سپس می‌توان نوع سازه را تحلیل کرد. باید کیفیت آن را مورد بررسی قرار داد. مسائل نظارتی را چک کرد که چقدر نظارت موقع ساخت و ایمن‌سازی انجام شده است. از عمر ساختمان چقدر می‌گذرد. مصالحی که به‌کار رفته چه بوده است. در کشورهای پیشرفته قطعا جای ساخت بنا هم در این مورد مهم است. نقشه‌ای از گسل‌های زلزله‌خیز وجود دارد که کارشناس با مشورت مشاوران مختلف بلایای طبیعی جلو می‌رود؛ نه این که ١٠ یا ١۵درصد قیمت بنا یا فقط حتی قیمت ایمن‌سازی را لحاظ کند و سالانه آن را از مشتری بگیرد. این به هیچ وجه کارشناسی نیست و فقط برای رفع تکلیف است یا استفاده از احساسات مشتری در زمان ترس از زلزله. متاسفانه در ایران فرقی نمی‌کند که خانه شما از چه چیزی ساخته شده باشد؛ خشت باشد، گل باشد، بتن باشد و زیرساخت آن چطور باشد. حق بیمه تمام اینها طبیعتا متفاوت است؛ باید به تمام اینها توجه کرد.

چطور باید برای ورود مردم و همین طور آمادگی ذهنیت مسئولان فرهنگ سازی کرد؟
کشور ما جزو کشورهایی است که در این زمینه آسیب‌پذیر است. طبق آخرین اخباری که دارم سه شهر بزرگ در جهان به عنوان شهرهای آسیب‌پذیر اعلام شده‌اند که یکی از آنها تهران است؛ یعنی اگر زلزله بیاید یکی از شهرهایی است که بیشترین آسیب را خواهد دید. این که چرا مسئولان و دولتمردان در این زمینه تعلل می‌کنند، واقعا جای سوال است؟ آموزش فقط این نیست که بیاییم در مدارس یا مراکز مختلف به مردم بگوییم وقتی زلزله آمد چه کاری باید بکنند؛ باید لزوم بیمه را برای همه توضیح داد و تنها به این شکل است که می توان آموزش را در تمام وجوه مد نظر قرار داد. اگر برای مردم و مسئولان جا بیفتد که بیمه زلزله فقط به جبران خسارت محدود نمی‌شود و می‌تواند در بحث های نظارتی هم کمک کار باشد، آن وقت است که چند قدم جلو رفته ایم.

چرا بیمه زلزله همچنان زیرشاخه بیمه آتش‌سوزی است؟ آیا نباید به تفکیک اینها فکر کرد؟
خب در کشور ما بیمه‌ای به نام بیمه زلزله نداریم و زلزله را زیرمجموعه آتش‌سوزی قرار داده‌اند؛ اما اگر به خسارت‌های ناشی از هرکدام از این بلایا توجه کنند شاید قاعده برعکس شود. زلزله هر چند سال یک بار شاید در ایران اتفاق بیفتد و برای همین هم چون در ایران آینده‌نگری لازم وجود ندارد، قوانین دوباره رها می‌شوند تا به اتفاق بعدی برسیم. اما اگر دقت کنید این فاجعه ممکن است هر چند وقت یک بار اتفاق بیفتد اما تلفات مالی و جانی و روانی آن بسیار بالاست. برای همین شاید بشود در این زمینه هم بازنگری‌های لازم را انجام داد. به این دلیل می‌توان بیمه آتش‌سوزی را زیرشاخه زلزله یا بازنگری‌هایی از این دست قرارداد.